Polska premiera filmu Whiplash jakoś mi umknęła, dopiero kilka dni temu udało mi się nadrobić zaległości.

Andrew rozpoczyna naukę w prestiżowej szkole muzycznej. To dla niego coś wielkiego. Chce zostać prawdziwym muzykiem, wielkim, sławnym, oklaskiwanym. Poświęca nawet swój związek dla kariery. Tu może liczyć na najlepszych nauczycieli. Jednym z nich jest Terence Fletcher, który prowadzi szkolną orkiestrę. Dostać się do jego grupy to marzenie wielu uczniów. Andrew się to udaje.

Z chwilą kiedy ci dwaj mężczyźni spotykają się, rozpoczyna się swoista próba sił. Obaj są zdeterminowani. Fletcher czeka na wielki talent, Andrew chce być wielki. Fletcher naciska, Andrew odpowiada tak, jak potrafi. Młody muzyk wciąż znajduje się pod presją, wciąż doświadcza nacisków i manipulacji. Ta gra o mało nie pozbawia go życia. Z czasem jego gniew przybiera na sile. Jest coraz bardziej wściekły, coraz mocniej reaguje, by w końcu, w finałowej scenie pokazać na co go stać.

Fletcher w tej całej historii zachowuje się na zmianę to jak dobry, wyrozumiały nauczyciel, to jak sadysta, który słowem potrafi doprowadzić do pasji. Wprowadza w relację z uczniem coraz silniejsze napięcie, coraz mocniej na niego naciska, próbuje wywołać najdzikszą wściekłość, aby Andrew uwolnił się od ograniczeń. W finałowej scenie pokazuje, że w zetknięciu z prawdziwym talentem potrafi wspierać.

Te dwie postaci budują całą opowieść, to między nimi tworzy się napięcie, ale nie są sami. Inne osoby nie wybijają się tak mocno, są raczej albo w tle, albo służą za narzędzie w rękach Fletchera.

Po obejrzeniu nasuwa się pytanie: czy mamy prawo wymagać, żeby, w imię rozwijania talentu, artysta decydował się na tak daleko idące poświęcenie? Czy konieczny jest tak silna presja psychiczna, aby wydobyć maksimum możliwości? Czy my wszyscy mamy prawo tego wymagać od innej osoby, a następnie korzystać z talentu, którego wydobycie okupione zostało często cierpieniem? Niejeden pedagog mógłby się wypowiedzieć na temat metod dydaktycznych Fletchera. Niejedno z Was być może spotkało takiego nauczyciela, współpracownika lub pracodawcę. Czy wolno im poświęcać cudze życie w imię swoich ambicji?

Film silnie związany jest z muzyką. Ćwiczenia Andrew, ćwiczenia szkolnej orkiestry i wreszcie koncerty, w których młodzi artyści biorą udział – to standardy muzyki jazzowej. Z muzyką współgrają zdjęcia, a całość buduje emocje. Film opiera się na akcentach, które tworzą poszczególne utwory, na rytmie, ale i na ciszy. Żeby to zobie lepiej wyobrazić, obejrzyjcie poniższy filmik z omówieniem przygotowanym przez Marcina Łukańskiego na temat znaczenia rytmu w tym filmie, bo rytm jest  tu ważny nie tylko w muzyce, ale także w montażu i emocjach.

Tytuł: Whiplash, 2014
Scenariusz i reżyseria: Damien Chazelle
Zdjęcia: Sharone Meir
Muzyka: Justin Hurwitz
Montaż: Tom Cross
Scenografia (scenograf): Melanie Jones
Scenografia (dyrektor artystyczny): Hunter Brown
Scenografia (dekorator wnętrz): Karuna Karmarkar

Obsada: 
Miles Teller jako Andrew Neimann
J.K. Simmons jako Terence Fletcher
Paul Reiser jako Jim Neimann
Melissa Benoist jako Nicole
Austin Stowell jako Ryan Connolly
Nate Lang jako Carl Tanner
Chris Mulkey jako Wujek Frank
Damon Gupton jako Pan Kramer